Czym jest przedawnienie długu?

Branża kredytowa od lat ma się bardzo dobrze. Mimo pewnych wahnięć związanych z wprowadzaniem zmian w prawie, przeżywa prawdziwy rozkwit. Wiele osób na początku było nieufnych, ale ludzie szybko przyzwyczaili się i polubili pożyczanie pieniędzy – zwłaszcza przez internet. Niestety obok chęci nie zawsze pojawiają się możliwości. To sprawia, że część zaciągniętych zobowiązań kończy się problemami ze spłatą. Czym wobec tego jest przedawnienie długu? Kto może skorzystać z takiego rozwiązania?

Prawie 84 miliardy zaległych zobowiązań

Według danych z końca września 2020, łączna kwota nieuregulowanych zobowiązań kredytowych oraz pozakredytowych zaciągniętych przez Polaków wyniosła 83,2 mld zł. Zaległości dotyczą ponad 2,8 mieszkańców naszego kraju. Zapewne część z tych osób liczy na możliwość skorzystania z przedawnienia długu. Na czym to konkretnie polega? Zgodnie z Kodeksem cywilnym przedawnienie długów oznacza możliwość uniknięcia spłaty należnej wierzycielowi kwoty po upływie określonego terminu.

Po jakim czasie dług może ulec przedawnieniu?

Zgodnie z przepisami, podstawowy termin przedawnienia wynosi 6 lat. Z kolei w przypadku roszczeń dotyczących świadczeń okresowych oraz tych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, czas wynosi 3 lata. Oczywiście w ustawach znajdziemy także przepisy, które regulują termin odrębnie, w zależności od rodzaju roszczenia. Niezależnie od czasu przedawnienia, istotna jest data wymagalności roszczenia – czyli dzień, w którym wierzyciel nabył prawną możliwość żądania zwrotu wierzytelności.

Jeśli chodzi o najczęstsze rodzaje przedawnień stosowane w polskim prawie, wyróżniamy:

• przedawnienie po roku – dotyczy opłaty za jazdę bez ważnego biletu komunikacyjnego;
• przedawnienie po dwóch latach – związane z debetem na koncie bankowym;
• przedawnienie po trzech latach – dotyczące roszczeń związanych z kredytami, pożyczkami czy kartą kredytową, a także zadłużeń czynszowych i powiązanych z usługami telekomunikacyjnymi czy opłatą czesnego za studia;
• przedawnienie po pięciu latach – związane z zobowiązaniami podatkowymi;
• przedawnienie po sześciu latach – roszczenia zatwierdzone wyrokiem sądu albo innej instytucji.

Bieg przedawnienia długu może zostać oczywiście przerwany. Co więcej, jeśli jakaś czynność przerwie bieg przedawnienia, jego termin zaczyna biec od nowa. Co może być tego przyczyną? Na przykład rozpoczęcie mediacji między wierzycielem a dłużnikiem w celu osiągnięcia polubownego rozwiązania konfliktu albo podpisanie porozumienia bądź ugody. Bieg może zostać przerwany także przez dobrowolną wpłatę dokonaną przez dłużnika na rzecz spłaty zaciągniętego zobowiązania. Przerwać bieg przedawnienia może także złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji komorniczej lub o nadanie klauzuli wykonalności. Powodem przerwania może być także złożenie pozwu do sądu przez wierzyciela.

Co dzieje się z długiem po przedawnieniu? Wbrew pozorom nie znika on, lecz zostaje zamieniony w tak zwane “zobowiązanie naturalne”. Nie podlega ono przymusowi państwowemu, co oznacza, że nie można dochodzić swoich praw przed sądem albo poprzez egzekucję komorniczą. Warto też mieć świadomość tego, że wierzyciele mogą przekazywać informacje o przedawnionych zobowiązaniach.