Więzienie za handel w niedzielę?

Pomysł wprowadzenia zakazu handlu w niedzielę co jakiś czas powraca. Ostatnio do Sejmu trafił obywatelski projekt ustawy przygotowany przez „Solidarność”. Na początku czerwca został on formalnie zaakceptowany przez marszałka Sejmu. Od tego czasu projekt oczekuje na zebranie 100 tysięcy podpisów.

Projekt obywatelskiej ustawy zakłada, że sklepy mogłyby być czynne w dwa weekendy przed Bożym Narodzeniem i tydzień przed Wielkanocą, w tzw. niedziele wyprzedażowe (w styczniu, a także na przełomie czerwca i lipca) i tuż przed rozpoczęciem roku szkolnego. Zwolnione z zakazu byłyby m. in. sklepy do 50 metrów kwadratowych prowadzone przez właścicieli i członków ich rodzin, kina, placówki gastronomiczne, stacje paliw, kwiaciarnie czy cukiernie. Projekt miałby wprowadzić znaczne kary za złamanie ograniczeń – w tym karę dwóch lat więzienia.

pryzmat/bigstockphoto.com

Zwolennicy argumentują, że taki zakaz obowiązuje aktualnie w wielu krajach (np. w Niemczech, Austrii, Szwajcarii i Francji). Twierdzą, że będzie on korzystny przede wszystkim dla polskich kupców i zmniejszy nadużycia wobec pracowników. Poparcie dla inicjatywy wyrazili m. in. prezesi PSS Społem i Związku Rzemiosła Polskiego, a także polscy biskupi, którzy mają nadzieję, że „społeczeństwo przyjmie tę inicjatywę – bez względu na światopogląd – jako wartość religijną, kulturową i rodzinną”. Jednak wspomniani biskupi i przedstawiciele Polskiej Grupy Supermarketów nie zgadzają się z propozycją kary więzienia.

Przeciwnicy z kolei twierdzą, że wprowadzenie zakazu handlu w niedziele grozi redukcją zatrudnienia w tym sektorze, a w konsekwencji – wzrostem bezrobocia. Młode osoby, które jednocześnie studiują i pracują, będą miały trudności, by pogodzić zajęcia na uczelni z zarobkowaniem i zdobywaniem doświadczenia zawodowego. Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji szacuje prognozowany spadek zatrudnienia nawet na 10%.

Jeśli chodzi o groźbę kary więzienia, nie przewidywano jej w pierwszej wersji projektu – twierdzi Alfred Bujara, pełnomocnik komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele. Sankcja ta została dodana do projektu przez przedsiębiorców. Argumentowali oni, że mandat nie będzie wystarczająco dotkliwą karą dla dużych sieci sklepów.

Obecnie kwestia handlu w niedziele regulowana jest przez art. 151 z indeksem 10 pkt 9 Kodeksu pracy. Zgodnie z paragrafem trzecim, w niedziele dozwolone są prace konieczne ze względu na użyteczność społeczną lub codzienne potrzeby ludności. W praktyce więc handel w niedziele jest zgodny z prawem i powszechny.